Alibaba, Amazon gibi yurt dışı internet sitelerinden verilen hızlı kargo siparişlerinde, iç pazarı korumak amacıyla yapılan 22 euroya kadar olan eşyalardaki vergi muafiyetinin kaldırılması rahatsızlık yarattı. Bunun yanında sanayicinin dışarıdan getirdiği 10 dolarlık numune için yeni düzenlemede ek masraf çıkacak olması da eleştiriye yol açtı.
Sektör temsilcileri Gümrük Birliği anlaşmasına aykırı olduğunu iddia ettikleri bu kararın, ülkeler arası e-ticareti de baltalayabileceği görüşünde. Getirilen düzenlemenin ülke ihracatına da zarar vereceği iddia ediliyor. KOBİ’ler ve hızlı kargocular AB tarafından Türkiye’ye misilleme uygulanması halinde zor durumda kalacaklarını dile getirdiler.
Vergi oranı gönderinin geldiği bölge ve ülkeye göre yüzde 18 ila yüzde 20 arasında değişiyor. AB ülkelerinden gelen siparişler için yüzde 18, Çin, Amerika gibi diğer ülkelerden gelen siparişler içinse yüzde 20 vergi alınacak.
Ayrıca, ÖTV Kanunu’nun IV sayılı listesinde yer alan havyar, parfüm, bakım kremleri, postlar, kürkler, elektronik eşyalar gibi ürünlerden de diğer eşyalardaki vergilere ilaveten yüzde 20 ek vergi alınmaya devam edilecek.
İnternet üzerinden alınan kişisel kullanıma mahsus olan ve değeri 150 euroyu geçmeyen kitap ve benzeri basılı yayınlardan ise gümrük vergisi yine alınmayacak. Kararda yeni uygulama ise bedeli 1.500 euroyu, ağırlığı da 30 kiloyu geçmeyen kitaplar için geldi. Bu değer ve ağırlıktaki kitaplardan alınan yüzde 8 vergi de sıfırlandı.
Yurt dışından yolcu beraberinde getirilerek yurt içinde kullanılacak cep telefonlarının 120 gün içerisinde 618.60 TL harç (IMEI kayıt ücreti) ödenerek kullanılmasındaki 2 yıllık süre de 3 yıla çıkarıldı.
15 gün uygulama süreci bekleniyor
Sektör temsilcileri henüz uygulamaya yönelik ayrıntılı bir bilgi almış durumda değiller. 15 gün uygulama süreci içinde konunun nasıl şekilleneceğinin belirlenmesi bekleniyor. Hükümetin bu yeni uygulamayı devreye sokmasında üç önemli neden bulunduğuna dikkat çeken sektör temsilcileri, bu nedenleri iç pazarı korumak, 10 dolarlık bir ürünü yurt dışından almanın önüne geçmek ve değerinin altında giren ürünlere engel olmak şeklinde sıralıyor.
Avrupa’da da bazı ülkelerin bu kararı almak istediği, ancak onlarda henüz tartışma boyutunda olduğu ifade edilirken, alınacak bu kararlar ülkeler arası e-ticareti de baltalayabileceğine dikkat çekiliyor.
Uzun yıllar Türkiye, Ortadoğu, Asya ve Afrika gibi farklı bölgelerde hızlı kargo alanında girişimci ve yönetici olarak hizmet veren Uluslararası Lojistik Danışmanı Haluk Ündeğer, alınan kararın ekonomiye ve iş dünyasına etkilerini DÜNYA’ya değerlendirdi.
Ündeğer, öncelikle bu muafiyet uygulamasının temeline göz atmakta fayda olduğunu belirterek, şunları söyledi: “Bilindiği üzere Türkiye, 01.01.1996 tarihinden bu yana Gümrük Birliği’nde yer alıyor. 1963 yılında Ankara Anlaşması ile başlayan müzakere çalışmalarımız çerçevesinde ve 1/95 sayılı Ortaklık Konsey Kararı da 1995 yılında imzalanmıştı. Ortaklık Konseyi Kararı’nın 28.maddesinin 2.fıkrasının “b” bendinde Türkiye’nin AB’nin muafiyet hükümlerini alması gerektiği yer alıyor. Böylelikle AB’nin Gümrük Mevzuatı’na uyum çerçevesinde 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun muafiyetlere ilişkin 167. maddesinin 4.fıkrasında 150 euro üst sınırı getirilmiş, diğer bir deyişle AB’nin muafiyet uygulamaları aynen benimsenmiş oldu.
Bu 150 euroluk üst limit zaman içerisinde Bakanlar Kurulu Kararı ile önce 100, sonra sırası ile 75.30 ve son olarak 22 euroya indirilmişti. Diğer bir deyişle 22 euroya kadar olan ve hızlı kargo yahut posta yolu ile gönderilen eşyalarda hiçbir vergi alınmıyordu. Ki bu durum AB’deki ülkelerin birçoğunun mevcut uygulamaları ile örtüşmekteydi. Ancak bu son karar ile bu limit kaldırılarak 1 euroluk bir eşya gelse dahi maktu vergi tahsili 15 gün içinde uygulanmaya konulacak.”
“Devletin kazancı büyük olmayacak”
AB’den farklı olan bu yeni uygulamanın, Türkiye’ye etkilerini değerlendiren Ündeğer, “Hızlı kargo şirketlerinin mevcut verilerine göre, daha önceki uygulamada 22 euro sınırlı bu muafiyetten faydalanarak ülkemize sadece hızlı kargo ile yıllık 12 milyon 500 bin euro toplam kıymette, 1 milyon 300 bin civarı eşya geldiği biliniyor. Bahse konu ürünlerin tamamına yeni uygulama ile yüzde 20 maktu vergi geldiği düşünüldüğünde, yıllık toplam yaklaşık 2 milyon 500 bin euro vergi geliri sağlanabilirdi. Dolayısıyla burada devletin çok büyük bir kazanç elde etmeyeceği söylenebilir” dedi.
KARAR, GÜMRÜK BİRLİĞİ’NE AYKIRI İDDİASI
Bu uygulamanın özellikle KOBİ’lerin ihracatını sekteye uğratabileceğini dile getiren Haluk Ündeğer, şöyle devam etti: “Bu uygulama elbette pek çok tarafı aynı anda etkileyecek. Ülkemizin tek taraflı almış olduğu bu karar, AB ile olan Gümrük Birliği uygulamamıza aykırılık oluşturuyor. Bunu devam ettirmek, peşinden AB’nin mütekabiliyet uygulamalarını gündeme getirebilir. Böyle bir durumun gerçekleşmesi ve Türk ürünlerine yönelik uygulanan 22 euroluk muafiyetin kaldırılması halinde ihracatımız sekteye uğrayacak. Zira, Türk ihracatçısı ve e-ticaret yapan firmalar yılda yaklaşık 5 milyon adet ve 400 milyon euro kıymetinde, ağırlıklı Avrupa ülkelerine gönderilen ticari numune ve e-ticaret ürünleri ihraç ediyor. Söz konusu kararın gözden geçirilmesinin yararlı olacağı görüşündeyim.”
UTİKAD: MİSİLLEME TÜRKİYE’YE ZARAR VERİR
Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Genel Müdürü Cavit Uğur, düzenlemeye ilişkin şu açıklamayı yaptı: “Yapılan bu değişiklik sonrasında, önceden yapılan siparişler gümrük vergisi ödemek istemeyen kişilerin yapacağı iadeler nedeniyle depolarda birikecek, hızlı kargo firmalarının operasyonel süreçleri ve iş yükleri fazlalaşacak. Uygulama ithalatın azaltılması açısından yararlı görünse de, yeni düzenlemenin getirdiği muafiyetsiz uygulama ve korumacı yaklaşım doğrultusunda, diğer ülkeler de Türkiye’den yapılacak elektronik alışverişlere karşı benzer kararı alarak Türkiye’nin e-ihracat ürünlerine yönelik ticari yaptırımlar getirebilir.
Dünya
