Katmandu’da Müzeye Dönüşen THY Uçağının ve Kaptan Upreti’nin Hikayesi

Kaptan Bed Upreti, Tribhuwan Uluslararası Havalimanı’na her inişinde, Nepal’in tek uluslararası havalimanının kalabalık asfaltında, havalimanının bir parçası haline gelen Airbus 330’u fark ediyor.

Mart 2015’te pistten çıkan ve dört gün boyunca ülkedeki tüm uluslararası uçuşları durduran jet. Türk Hava Yolları’na ait olan uçak, kaza anında 224 yolcu taşıyordu. Olayda hiç kimse yaralanmadı, ancak uçak havaalanı otoriteleri için bir baş ağrısı haline geldi ve havaalanı otoriteleri, sonrasında ne yapacağını dahi bilmeden, uçağı bir köşeye çekti. Atasözü gerçek oldu : Birinin çöpleri başkasının hazinesidir ve o uçak Katmandu’da bir havacılık müzesi kurmak isteyen Upreti için ömründe bir kez karşısına çıkacak fırsat oldu; yıllar boyunca hayal ettiği bir şey gerçekleşmek üzereydi.

Bir havacılık müzesi kurmak için beceri, özveri, uzmanlık,  ve paraya ihtiyaç duyuluyordu ve bu zorlu görev için belki de Bed Upreti’den daha uygun bir kişi yoktu. Upreti‘nin uçuş ve uçaklar için ömür boyu süren tutkusu, 12 yaşındayken başlamıştı. Mahendranagar’dan Dhangadi’ye olan ilk uçuşu ancak 10 dakika sürmüştü, ancak Upreti’ye göre, bu genç bir oğlanın hayal gücünü canlandıracak kadar uzun bir süreydi . “Şimdi, binlerce saat uçuşum var, “Fakat o ilk 10 dakikanın her anını fotoğraf hassasiyeti ile hatırlayabiliyorum, asla solmaz” diyor.

Genç Upreti, orduya katılıp pilot olmadan önce mühendislik diplomasını da almıştı. Bugün, 53 yaşındaki kaptan Nepal, Hindistan, Endonezya, Malezya ve diğer ülkelerdeki taşıyıcılar için binlerce uçuş saatini doldurduğu muhteşem bir 30 yıllık kariyere sahip. Halen Endonezya’daki Lion Air için ATR 72-600 eğitici pilotu ve simülatör eğitmenidir.

“Yıllar boyunca ABD, Fransa ve Londra olmak üzere dünyanın çeşitli havacılık müzelerini ziyaret ettim. Bu müzeler, havacılık endüstrisinin evrimini tasvir etmekten çok daha fazlasını yapıyor. Gençleri sektöre yöneltmek için de çok şey yapıyorlar “diyor Upreti:” Nepal’de bir müze kurmayı düşünmemin ana sebeplerden biri de küçük çocuklara ilham vermek istemem ; İlk uçuşun bana gökyüzüne çıkmam için ilham vermesi gibi. ”

Bu hayal, nihayet memleketi Dhangadi’de küçük bir havacılık müzesi kurmasıyla 2014’te gerçekleşecekti. Katmandu’dan hizmet dışı kalmış bir Fokker 100 jetini satın alarak,  500 kilometre öteye taşımaya başlamadan önce, taşınabilir parçalara bölünmesi gibi zor bir görev gerçekleştirdi Upreti. Ancak, kurulduktan sonra, müzenin çektiği kalabalık, projeyi daha da genişletme isteğini harekete geçirdi. “Başlangıçta zordu, ancak başarısı çok cesaret vericiydi ve şu anki mega projenin katalizörü haline geldi” diyor.

Bu yıl, Nepal Sivil Havacılık Otoritesi (CAAN) ile ortaklık kuran Upreti, Başkent’te müzeye dönüştürmek için Katmandu’da kalan uçağı satın aldı. “Bırakılan uçak Sinamangal’daki hava limanından yolun ortasında sökülüp yeniden monte edildi. Taşıyabilmemiz için uçağın daha küçük parçalara bölünmesi dört aydan fazla sürdü. Ayrıca, havaalanının günlük operasyonlarını engellememek için işçiler, sadece atıl sabah saatleri olan saat 1 ile 3 arasında çalıştı . Ardından, uçağın planlanan müzeye nasıl taşınacağını da düşünmek zorundaydık. ”

Upreti, Dhangadi projesi için ülkenin öte yanından daha küçük bir uçak olan Fokker 100’ü taşınmasının, havaalanından sadece yarım kilometre öteye bir Airbus’u taşımaktan çok daha kolay olduğunu hatırlatıyor. “Fokker 100 sadece 36 metre uzunluğunda iken Airbus  63 metre uzunluğunda ve çok daha ağır. Upreti, uçağın müzenin bulunduğu yerde tekrar monte edilmesi yaklaşık dokuz ay sürdü “dedi.” Uçağın tamamen sökülüp yeniden kurulması için sadece 10 milyon Rs harcanmıştı. Upreti’ye göre projenin toplam maliyeti Rs 70 milyon.

Bugün müze günde yaklaşık 1.000 ziyaretçi alıyor. Turistler Rs 600 bir tur satın alabilirken Nepalliler  Rs 300 ödüyor. Müzede ayrıca Rs 150 ücretle engelliler için özel konaklama bölümü var.

Upreti’ye göre müzenin amacı, havacılık tarihi hakkındaki bilgiyi arttırmak ve havacılık sektöründeki zorluklar ve fırsatlar hakkında farkındalık yaratmak. Wright Kardeşler tarafından geliştirilen ilk modelden Birinci Dünya Savaşı ve II. Savaş uçaklarına kadar, 20. Yüzyılda evrimleşmiş tüm uçak modellerini sunan 350’den fazla minyatür uçak modelini barındırıyor. Bunun yanı sıra Nepal’in dört bir tarafının havadan fotoğrafının bulunduğu bir sergi de bulunuyor.

Ancak Upreti’nin asıl hedefi, kuşkusuz, gençlere havacılık sektörüne girme konusunda ilham vermek olmuştur. Buna paralel olarak, müzenin eğitim değerini arttırmak için, lise öğrencileri (9-12. Sınıflar), okul ziyareti onayladığı takdirde, müzeye ücretsiz olarak girebiliyorlar.

Yine de, gençlerin havacılığa olan ilgisini zirveye taşımaktan çok, bu müze çöplerin nasıl hazine haline getirilebileceğinin de canlı bir ifadesi oluyor. Upreti, müzeler ve restoranlar haricinde de, eski uçakların mühendislik öğrencileri için araştırma merkezleri veya çocuklar için güvenli oyun alanları olabileceğini söylüyor.

Birçok yönden, havacılık müzesi halihazırda 2017 yılının başarılı girişimlerinden biridir, ancak Upreti, girişiminin gerçek başarısının, Nepaliler’in havacılık endüstrisinde küresel öncüler haline gelmesi durumunda gerçekleşeceğini söylüyor.

İçerik:https://kathmandupost.ekantipur.com/