Hava Kargo Hakkında Herşey
Havacılık

UÇAK PENCERESİNDEKİ KÜÇÜK DELİK NEDİR?

Uçakta cam kenarında oturmayı sevenlerdenseniz, pencerenin alt kısmındaki ufak deliği de farketmiş olabilirsiniz. Bu biraz şaşırtıcı ya da korkutucu gelmiş olabilir. Bu küçük deliğin önemi kendisinden büyük.

Uçaklardaki bu küçük pencere delikleri teknik olarak “nefes deliği” ya da “kanama deliği” olarak adlandırılıyor. Uçak penceresine iyice bakarsanız aslında üç katmandan oluştuğunu görürsünüz. Aslında bir çeşit polikarbon (lexan) malzemeden yapılan katmanlardan, en içte kabin yüzeyinde olan (çizik penceresi olarak da bilinir) başınızı yasladığınızda vücuttan salgılanan ter gibi sıvıları tutar, bir şey çarpacak olursa çizilir ama diğer pencere katmanlarına zarar gelmesini önler.

uçak penceresi

Orta katman, nefes deliğinin de bulunduğu katmandır, en dışta bulunan son katman ise basınca direnir. Uçak irtifa kazanırken (yani yerden yükselirken), hem kabin içi hem de kabin dışı basıncı düşer. Fakat dışarıdaki hava basıncındaki azalma, içeridekinden çok daha fazladır. Uçaklardaki kabin basıncını dengeleyen sistemler, basınç farkını ayarlar ve konforlu/güvenli bir uçuş sağlarlar.

Kabin basıncı dışarıdaki basınçtan fazla olduğundan penceredeki dış iki katman, kabin basıncı ile hava basıncı arasındaki farkı karşılamak üzere tasarlanmıştır. Hem orta hem de dış taraftaki pencereler, iki taraf arasındaki basınç farkına direnebilecek kadar dayanıklıdır. Yine de, aslen iki ortam arası basınç farkını sırtlanan pencere dış penceredir. Orta pencereye çok fazla basınç binmez. İşte bu durum, o ufacık “nefes deliği” sayesinde mümkün olur.

Yolcu kabini pencere üreticisi GKN Havacılık’tan teknoloji yöneticisi Marlowe Moncur bunu şöyle izah ediyor: “Orta katmandaki bu ufak kanama deliğinin görevi, yolcu kabini ile paneller arası boşluktaki basıncı dengelemektir. Böylece basınç farkı, sadece penceredeki dış panel üzerine biner.”
 
Peki neden iki pencereye birden yük bindirmek varken, dış pencereye bu basıncı uygulamak isteyelim? Eğer ki sıradışı bir şey olur da dış katman bozulursa, yani üzerine binen basınç altında çatlayacak olursa, bu ufak nefes deliğinden hava yavaşça sızacaktır. Fakat bu sızma o kadar düşük olacaktır ki, uçağın basınç dengeleme sistemi rahatlıkla üstesinden gelebilecektir.
Boeing şirketinden havacılık mühendisliği danışmanı Bret Jensen, deliğin birbirinden farklı ama birbiriyle ilişkili görevleri olduğunu belirtiyor: “Delik, hem iki katman arasındaki hava boşluğundaki nemi alır, hem de pencerede sis veya don oluşmasını önler. Yani eğer yerden 10.000 metre yüksekte uçarken bulutları ve manzarayı görebiliyorsanız, bunu sağlayan nefes deliğidir!”
Sonuç olarak penceredeki o küçücük delik sizin güvenliğiniz için son derece önemli işler üstlenmektedir, tekrar uçağa bindiğinizde, yüksek irtifada onun etrafında oluşan buz kristallerine hayranlıkla bakabilirsiniz.

Zeynep Kali

İstanbul Üniversitesi Amerikan Kültürü ve Edebiyatı mezunu. 15 Yıl Havacılık sektöründe çalıştı. Uçakları,yolcuları ve yolculukları çok sever. Farklı insanlar tanımak,tanımadığı şehirlerin sokaklarında dolaşmak en hoşlandığı şeydir. Bir kız çocuğu annesidir. Sitemizin Yazı İşleri Müdürüdür

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu