2018 yılının son çeyreğinde Türk lojistik sektörü açısından bir hayli zor bir yılı geride bırakmakta olduğumuzu söylemek yanlış olmayacaktır. Bu yıl içinde kuşkusuz akıllara kazınan en önemli gelişme Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yönetmeliği’nin yayınlanması oldu. İngilizce’de ‘freight forwarder’ olarak tanımlanan mesleğimiz, TİO Yönetmeliği ile bir çerçeveye oturtuldu. Yönetmelik 1 Ocak 2019 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek.
Bu süreçte UTİKAD olarak hem yönetmeliğin hazırlanmasını yakından takip ettik hem de sektörün ve ülkemizin yararlarını gözeterek pek çok öneride bulunduk. Ancak tabii ki sektör açısından uygun bulmadığımız iki önemli konunun yönetmelikte halen yer aldığını da belirtmemiz lazım. Yönetmeliğe göre taşıma işleri organizatörü yetki belgesi almanın şartlarından biri en az 300.000 TL sermaye veya işletme sermayesine sahip olması iken, diğeri de söz konusu yetki belgesinin ücreti 150.000 TL olarak belirlenmesidir. 150 bin TL’lik yetki belgesi ücreti maalesef sektörümüzde faaliyet gösteren birçok küçük ve orta ölçekli üyemiz açısından zorlayıcı ve çok yüksek bir maliyettir. Gelişmiş ülkelerde sadece sisteme dahil etmek için sembolik bir belge ücreti geçerliyken veya hiç belge ücreti yokken, ülkemizde bir taşıma işleri organizatörü (freight forwarding) işletmesini kurabilmek için daha işe başlamadan ilk 5 yıl için 150.000 TL belge ücreti ödemek işletmelerin finansal yapısını daha baştan bozacaktır. Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nden kalan bu yüksek belge ücreti yaklaşımı maalesef halen devam etmekte ve işe başlamada firmaların önünde ciddi bir engel olarak yer almaktadır.
2018’in bir diğer önemli gündem maddesi ise Lojistik Performans Endeksi’nde yaşadığımız düşüş oldu. 2018 yılı için açıklanan Lojistik Performans Endeksi verilerine göre Türkiye 160 ülke arasında 47. sırada yer alıyor. Önceki yıllarla karşılaştırıldığında Türkiye 2018 yılında şimdiye kadarki en kötü performansını sergilemiş görünüyor. Ülkemizde son yıllarda kamu tarafından yapılan yatırımlar ve özel sektörün aldığı yol göz önünde bulundurulduğunda çok daha iyi bir noktada olmamız gerektiğini düşünüyoruz. Ancak uzun yıllardır altını çizdiğimiz üzere gümrükte bir an evvel dijitalleşmenin tamamlanması lojistik sektörünün dünya ile bütünleşmesi açısından hayati önem taşıyor. Özellikle Bir Kuşak Bir Yol projesinde olduğu gibi yeni ticaret yollarının işlerlik kazanmasına yönelik çalışmaların var olduğu göz önüne alınırsa, sevkiyatların rekabetçi koşullarda gerçekleştirilememesi, Türkiye’nin söz konusu ticaret yollarından hedeflediği payı alamamasına ve yükün alternatif rotalara kaymasına sebebiyet verebilecektir.
LPI 2018 ile Türkiye’nin gelişime açık yönleri bir tarafa, yeniden değerlendirilmesi gereken yapısal sorunlarının mevcudiyeti gün yüzüne çıkmış oldu. Günümüzde lojistik performansını iyileştirme adına yapılabilecekler sadece altyapı yatırımları ve ticaretin kolaylaştırılması ile sınırlı kalmanın ötesine geçmiş durumdadır. Sürdürülebilirlik, esneklik ve teknolojik gelişmeler gibi olgular da hem kamu hem de özel sektör paydaşları tarafından üzerinde durulması gereken konular olarak karşımıza çıkıyor.
Bu iki temel gündem maddesi lojistik sektörünün ve doğal olarak UTİKAD’ın çalışmalarını yıl boyunca yönlendirdi. Son dönemde yaşadığımız döviz kurlarındaki ani oynamalar da sektörün yıllık planlarını ve hedeflerini revize etmesini gerektirdi. Ancak 100 Günlük Eylem Planı çerçevesinde hazırlanan Ticaret ve Yatırım Eylemleri içeriğinde yer alan adımlar, eğer gerçekleştirilebilecek olursa tabii ki geleceğe daha umutlu bakmamızı sağlıyor.
Bu arada UTİKAD tarafından 19 Eylül’de gerçekleştirilen Geleceğin Lojistiği temalı UTİKAD Zirvesi tüm sektöre umut verdi. Çünkü dünya hızla değişiyor, lojistik sektörü ve taşıma işleri organizatörlüğü mesleği de aynı hızda bir dönüşüm geçiriyor. Blockchain gibi teknolojik yenilikler mesleğimizi ve iş yapış şekillerimizi çok kısa bir zaman içinde tamamen değiştirecek. Dünya ile entegrasyon blockchain sayesinde belki de tahminimizden daha kolay, verimli ve hızlı bir şekilde gerçekleşecek. Biz UTİKAD olarak bu geçiş sürecinde üyelerimizin yanında olmaya, onlarla birlikte sektör için ve pek tabii ki ülkemizin taşımacılıktan hak ettiği payı alabilmesi adına çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
Emre ELDENER
Kaynak :UTİKAD
