Hubble Uzay Teleskopu 20 milyon ışık yılı uzakta ilk kez bir yıldızın ölümünden bir kara deliğin doğumuna dair ilk gözlemi yapmış olabilir. Büyük yıldızlar yakıtı bittiğinde , büyük bir patlama ile ölürler ve de yüksek hızda madde ve radyasyon jeti fışkırtırlar. Geride ise çökerek kara deliğe dönüşürler. Oluşan kara delik o kadar yoğundur ve öyle bir çekim kuvvetine sahiptir ki, ışık bile bu çekimden kurtulamaz. Ya da bu teori öyle söylüyor. Columbus Ohio Eyalet Üniversitesi’nden Christopher Kochanek liderliğinde bir ekip, Hubble Uzay Teleskopu’ndan 20 milyon ışık yılı uzaktan gelen kızıl süper dev yıldız N6946-BH1’ye ait çok özel bir veriye göz attı. Sönen Yıldız Bu yıldız ilk 2004 yılında gözlendi ve Güneş’ten 25 kat daha büyüktü. Fakat Kochanek ve meslektaşları 2009’un ilerleyen aylarında yıldızın güneşe göre milyonlarca kez daha parlak bir şekilde parladığını gözlemlediler , sonrasında ise giderek kayboldu. Yeni Hubble görüntüleri ise yıldızın görünür dalga boyunda görülmediği, fakat aynı noktanın kızıl ötesi ışın altında halen sıcak olduğu gözlendi.
Yapılan bu gözlemler bir yıldızın çökerek kara deliğe dönüştüğünü tahmin eden teoriyle örtüşüyor.İlk olarak yıldız pek çok nötrinoyu püskürterek, kütle kaybediyor. Kütle kaybeden yıldız çevresindeki gevşek halde duran hidrojen iyonu bulutunu çekecek yeterli çekim kuvvetinden yoksun kalıyor. Bu iyon bulutu yüzdükçe, soğuyor ve koparılmış elektronların yeniden hidrojene eklenmesine izin veriyor. Bu 1 yıl boyunca parlak bir alev veriyor ve sonra giderek kayboluyor ve geriye bir kara delik kalıyor. Diğer iki potansiyel açıklamada ise: diğer bir yıldızla birleşebilir veya tozunda saklanabilir. Fakat bunlar verilere uymuyor: birleşme orijinal yıldızda çok daha fazla parlama yaratırdı ve birkaç ay daha fazla ışıma yapardı ve toz bunu uzun süre saklayamazdı. “Bu sonuç gerçekten heyecan verici ve uzun süreden öngörülüyordu.” diyor Kaliforniya Lick Gözlemevi’nden Stan Woosley “Bu belki de bir yıldızın çökerek kara delik oluşturduğuna dair ilk doğrudan kanıttır,” diye belirtiyor Harvard Üniversitesi’nden Avi Loeb. Karanlık Hayat Döngüsü Yine de bu bulgular ayrıyeten onaylanma bekliyor, belki de bu çok da uzakta olmayabilir. Kara deliğe düşen bir materyal özel bir spektrumda X ışınları yayar ki, bu Chandra X –Işını Gözlemevi’nde odaklanabilir. Kochanek ekibinin önümüzde iki aya kadar bu yeni veriyi alacağını söylüyor. Eğer Chandra hiçbir şey göremez ise bu kara delik olmadığı anlamına gelmiyor. Bu durumda ekip Hubble ile gözleme devam ederek, yıldız halen orada değilse , büyük olasılıkla kara delik olduğunu gösterebilir. Bu veriler sayesinde bir kara deliğin başlangıç döngüsünün nasıl başladığı tanımlanabilir ve kara deliğin oluşumuna dair simülasyonlar geliştirilebilir ve dev bir yıldızın neden nötron yıldızı yerine kara deliğe dönüştüğü incelenebilir. Kochanek bunun bir kara delik oluşumunu işaret ettiğine dair oldukça kararlı gözüküyor. Kaynak : NewScientist Jurnal Referans: arXiv, arxiv.org/abs/1609.01283
…Copyright (C) Gerçek Bilim kaynağını göstermeden paylaşmak ve yayınlamak yasaktır, https://www.gercekbilim.com/hubble-bir-yildizin-olumunden-kara-delik-olusumu-ilk-kez-gozledi/ .
