Kazakistan Atyrau Havalimanı’nı İşleten Türk Firma Mahkemelik Oldu
Kazaklar Türk şirkete çelme taktı, ortaklık ‘tahkim’e düştü
22 yıldır Atyrau Havalimanı’nı Kazakistan ile ortak işleten Mağdenli, 13.4 milyon dolarlık alacağını tahsil edebilmek için tahkime gitti.
SAYİME BAŞÇI / SÖZCÜ
Ankara merkezli lojistik şirketi Mağdenli, Kazakistan’daki Atyrau Havalimanı Projesi’ni Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne taşıdı. 1994 yılında Atyrau Havalimanı’nın uluslararası hava ulaşımına açılmasının ardından Kazakistan devleti ile yüzde 50-50 ortaklı bir şirket kurarak yer hizmetlerini ve işletmesini üstlenen Mağdenli, uğradığı haksızlık ve baskıların ardından Kazakistan aleyhine 13.4 milyon dolarlık dava açtı. Konu ile ilgili şirketten yapılan yazılı açıklamaya göre havalimanı işletmesinin tüm gelirlerine el koymak amacıyla yabancı yatırımcı statüsündeki Mağdenli’ye yönelik devlet tarafından baskı ve yıldırma politikası izlenmeye başladı.
“KAZAKLAR KÖTÜ NİYETLİ”
Yapılan açıklamada, Kazakistan’ın iki ülke arasındaki yatırımların teşvikine ilişkin devam eden anlaşmaya uygun davranmadığı belirtildi. Açıklamada Mağdenli’nin Atma Atyrau Havalimanı’ndaki devlet ortağını kötü niyetli olarak sürekli değiştirdiğine işaret edilerek, Atma’ya rakip bir şirket kurulduğuna, yakıt, kargo ve helikopter ile verilen yolcu hizmetlerinin rakip şirkete devredildiğine dikkat çekildi. Verilen bilgilere göre, Kazakistan Devleti’nin yıldırma politikaları ile Atma şirketinin iflasını amaçladığı kaydedildi.
TÜRK YÖNETİCİ İSTEMEDİLER
Açıklamada “Personel maaşlarında artış ile zorunlu olmayan makine ve teçhizat alımı talep edildi. Ayrıca ekonomideki kötü gidişata ve petrol fiyatlarındaki düşüşe rağmen tarifeler mevcut ekonomik koşullara göre güncellenmeyerek şirketin iflası amaçlandı. Mağdenli’nin Türk vatandaşı yönetici adayı reddedilerek teknik personele çalışma izni verilmesi engellendi. Şirketimizin anlaşma kapsamında imzaladığı danışmanlık sözleşmesi mevzuata aykırı olduğu gerekçesi ile iptal davaları açılarak, Mağdenli’ye ödenen ücretlerin iadesi talep edildi. Ayrıca, Mağdenli’nin yaptığı ilave yatırım tutarı geri ödenmedi” denildi.
Kuruluş, anlaşmalar çerçevesinde yabancı bir yatırımcı olarak korunması gerekirken ihale edilen anlaşma şartları nedeni ile 13 milyon 458 bin TL’lik asıl alacaklarının faiziyle birlikte ödenmesi için Uluslararası Ticaret Odası’nın Tahkim Divanı’nda tahkim davası başlattığını açıkladı. Kazakistan’ın tahkim davasına kendi payına düşen 217 bin 500 doları ödemediği belirtilen açıklamada dava ile ilgili şu gerekçeler ortaya konuldu:
“1994’ten itibaren Mağdenli’nin yaptığı ilave yatırımlara ilişkin geri dönüş almaması, 2003 yılında yakıt hizmetlerinin, 2008 yılında kargo hizmetlerinin 2009 yılı Eylül itibari ile yolcu hizmeti ile otobüs hizmetinin Atma’nın elinden alınması nedeni ile dava açılmıştır.”
HAVALİMANINI YENİLEDİ
Yaklaşık 260 bin yolcu kapasiteli Atyrau Havalimanı yenilendikten sonra bölgesinin önemli ulaşım üssü haline geldi. Havalimanını işleten Mağdenli, şimdi uluslararası tahkim mahkemesinin alacağı kararı bekliyor. Mağdenli Yer Hizmetleri ve Taşıma A.Ş (Mağdenli), Türkiye ile Kazakistan arasında imzalanan, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması çerçevesinde 14 Nisan 1994 tarihinde Atma-Atyrau Havalimanı ve Taşıma A.Ş kurucu ortağı ve yüzde 50 hissedarı oldu. Mağdenli, Ortaklık Anlaşması’na uygun olarak, sermaye payını ödeyerek ilave yatırımlar ve modernizasyon işlemlerine imza attığını açıkladı.