Hazine’ye aktarılan temettü gelirleri (KİT’ler, Türk Telekom, PTT ve diğer iştirakler) son 5 yılda yaklaşık 6 katına çıktı. Söz konusu bedel, 1 milyar 81 milyon 433 bin liradan, 6 milyar 161 milyon 230 bin liraya yükseldi.
AA muhabirlerinin, Hazine Müsteşarlığı verilerinden derlediği bilgiye göre, Hazine’nin KİT’ler, Kamu Sermayeli Bankalar ve GSM operatörlerinden elde ettiği toplam vergi dışı normal geliri son 5 yılda (2010-2014) yaklaşık ikiye katlandı. Hazine’nin 2010 yılında 6 milyar 189 milyon 417 bin lira olan vergi dışı normal geliri, geçen yıl sonu itibarıyla 12 milyar 845 milyon 304 bin liraya çıktı.
Önceki yıllarda elde edilen karlardan mevcut ortakların pay alma hakkı olarak bilinen temettü gelirleri, 2010’da 1 milyar 81 milyon 433 bin lira iken, geçen yıl sonu itibarıyla yaklaşık 6 katına çıkarak 6 milyar 161 milyon 230 bin lira oldu. Söz konusu dönemde en yüksek artış Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü ve Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde görüldü.
– Merkez Bankası bakiye karında büyük artış-
Kamu sermayeli bankalar ve Merkez Bankası’ndan elde edilen temettü gelirlerinde ve bakiye karda ise 5 yılda yüzde 21 artış görüldü. Söz konusu dönemde adı geçen bankalardan Hazine’ye aktarılan temettü gelirleri, 2 milyar 878 milyon 3 bin liradan 3 milyar 485 milyon 978 bin liraya çıktı. Bu dönemde en yüksek artış yüzde 83 ile TCMB’den elde edilen bakiye karda yaşandı.
Eximbank ve Ziraat Bankası genel kurullarının, güçlü ve bilançoyla uyumlu öz kaynak yapısının korunmasını teminen, karın önemli ölçüde bünyede tutulması stratejisine yönelik kararları doğrultusunda Hazine’ye aktarılan temettü gelirlerinde 2014’te, 2010 yılına göre büyük bir azalış görüldü. 5 yıllık periyotta, Hazine’ye aktarılan temettü gelirlerinde Eximbank’ta yüzde 96, Ziraat Bankasında ise yüzde 87 düşüş oldu.
KİT’lerden elde edilen hasılat payları ise 5 yılda yüzde 87 artarak 332 milyon 475 bin liradan 621 milyon 766 bin liraya yükseldi. Bu kalemdeki kurumlardan elde edilen hasılat paylarındaki en yüksek artış yüzde 144,5 ile Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünden (KEGM) elde edilen gelirde gerçekleşti. Bu kurumu, yüzde 113 artışla Devlet Malzeme Ofisi (DMO), yüzde 81,6 ile DHMİ izledi. Bu dönemde, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığındaki (TPAO) artış ise yüzde 78,5 olarak gerçekleşti.
406 sayılı kanun ve imtiyaz sözleşmeleri uyarınca GSM operatörlerinden elde edilen Hazine payı ödemeleri geçen yıl sonu itibarıyla 2 milyar 567 milyon 607 bin lira, diğer Hazine alacağına dönüşmüş kalemlerden yapılan tahsilat da 8 milyon 721 bin lira olarak hesaplandı.
