EUROCONTROL ve Türkiye’nin Finansal Pozisyonu
Havacılık sektörü, küresel çapta faaliyet gösteren ve yüksek derecede koordinasyon ve standardizasyon gerektiren bir alandır. Uluslararası havacılık kuruluşları, küresel havacılık kurallarının belirlenmesi, uygulanması ve denetlenmesi süreçlerinde merkezi bir rol oynamaktadır. Bu kuruluşlar, ülkeler arası işbirliği ve bilgi paylaşımını teşvik ederek sektördeki gelişmeleri ve yenilikleri desteklerken, güvenlik, uçuş emniyeti, verimlilik ve sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla kritik bir rol üstlenmektedirler. 🌐✈️
Önde gelen uluslararası havacılık kuruluşları arasında Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA), Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI) ve Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (EUROCONTROL) bulunmaktadır. ICAO, Birleşmiş Milletler’e bağlı bir kuruluş olarak küresel sivil havacılık standartlarının belirlenmesi ve uygulanmasında lider rol oynar. IATA ise havayolu şirketlerini temsil ederek hava taşımacılığı endüstrisinin ekonomik ve sosyal gelişimini teşvik eder. 🌍🛫
EUROCONTROL, 1960 yılında kurulmuş bir hükümetler arası organizasyon olarak, 41 üye ve iki gözlemci devlet ile Avrupa’nın hava sahasının yönetiminde kilit bir rol oynamaktadır. Organizasyonun temel amacı, Avrupa hava sahasındaki hava trafiğini optimize ederek gecikmeleri azaltmak, maliyetleri düşürmek ve çevresel etkileri en aza indirmektir. EUROCONTROL’ün faaliyet alanları arasında hava trafik kontrol hizmetleri, hava sahası tasarımı ve kapasite yönetimi, uçuş verilerinin analizi ve paylaşımı, havacılık emniyeti ve güvenliğinin sağlanması, araştırma ve geliştirme projeleri ve kriz yönetimi bulunmaktadır. 🗺️🛩️
Türkiye, EUROCONTROL’e 1 Mart 1989 tarihi itibarıyla 10’uncu üye olarak katılmıştır. Bu üyelik, Türkiye’nin hava trafik yönetimi konusundaki uluslararası standartlara uyum sağlamasına ve Avrupa hava sahası ile entegrasyonunu güçlendirmesine olanak tanımıştır. EUROCONTROL üyesi devletler, teşkilat bünyesindeki faaliyetlere Hava Seyrüsefer Hizmet Sağlayıcı (ANSP) kuruluşlar ile katılmaktadır. Türkiye, EUROCONTROL çatısı altında gerçekleştirilen projelere aktif olarak katılmakta ve Avrupa hava sahasının daha güvenli, verimli ve sürdürülebilir hale getirilmesine katkıda bulunmaktadır. 🌍🇹🇷
EUROCONTROL bünyesinde yer alan Yol Ücretleri Merkez Ofisi (CRCO), üye devletler adına hava sahası kullanım ücretlerinin hesaplanması, tahsil edilmesi ve dağıtılması süreçlerini yürütmektedir. CRCO, hava sahası kullanım ücretlendirmesi konusunda şeffaflık ve adaletin sağlanmasına katkıda bulunarak, hava trafiği yönetim sistemlerinin sürdürülebilir finansmanını destekler. Bu finansman sürecinde hava sahası kullanım ücretlerine dair çok-taraflı anlaşmayı imzalayan devletler, ücretlerin ve maliyet tabanlarının hesaplanmasına ilişkin ortak bir politika benimsemek üzere anlaşmışlardır. 💼💰
EUROCONTROL’ün önemli bir diğer fonksiyonu, Performans İnceleme Komisyonu (PRC) himayesinde Performans İnceleme Ünitesi (PRU) tarafından Hava Trafik Yönetimi Maliyet Etkinliği Kıyaslama Raporlarını (ACE Benchmarking Reports) yayınlamaktır. ACE Kıyaslama Raporu, ANSP’lerin çeşitli maliyet ve performans göstergeleri kullanılarak analiz edilmesini sağlar. Türkiye’nin hizmet büyüklüğüne denk beş büyük devlet arasında yer alan Fransa, Almanya, İngiltere, İspanya ve İtalya ile karşılaştırıldığında, Türkiye, EUROCONTROL genelindeki toplam maliyetin %60’ını oluşturan ülkeler arasında bulunmaktadır. 📊📈
Sonuç olarak, Türkiye’nin EUROCONTROL üyeliği, hava trafik yönetiminin geliştirilmesine yönelik önemli bir adımdır. Avrupa’nın en büyük ve en yoğun hava sahalarından biri olarak sunduğu hizmetin karşılığını ekonomimize kayıpsız bir şekilde kazandırmak, Türk havacılığının gelişimini destekleyecek ve küresel bir güç olan ülkemizin konumunu daha üst noktalara taşıyacaktır. 🚀🛬
