Dünya ticaretindeki navlunlarda artış ve Türkiye’deki durum
Türkiye bir süredir büyümede sırtını iç talebe dayamış vaziyette. Oysa Türkiye’nin yurtdışına mal satarak büyümesi en sağlıklı olanı. İhracat tarafındaki durgunluk malum. Avrupa’nın hala ekonomik anlamda kendine gelememesi, Kuzey Irak ve Suriye’de yaşanan jeopolitik gerginlikler, Kafkasya’daki devalüasyonlar, petroldeki düşüş, Rusya’nın mızmızlığı derken Türkiye bir süredir ihracatta frene basmış vaziyette. Türkiye’nin en büyük lojistik firmalarından Mars Logistics’in Genel Müdürü Ali Tulgar’la geçen hafta içinde sohbet etme imkanı buldum. Edindiğim izlenim üçüncü çeyrekten sonra ihracat tarafında önemli pozitif gelişmeler olacağı ve makasın kapanacağı yönünde.
Baltıc Dry barometre
Dünya ticaretinin nereye gittiğini gösteren en önemli verilerden biri Baltıc Dry Index. Kuru yükte denizyolu ile yapılan hareketi gösteriyor ve yakın gelecekle ilgili önemli ipuçları veriyor. Türkiye’de ne yazık ki böyle bir veri yok henüz. İhracat rakamlarını bir ay geriden takip edebiliyoruz. İleriye doğru 3 ve 6 aylık dönemde yaşanması muhtemel gelişmeleri okuyamıyoruz. Bu yüzden Ali Tulgar’ın analizini önemli buluyorum.
Tulgar önce mevcut durumu özetledi: “2015 yılının ilk 7 ayı iyiydi. Ancak sonra su kesildi ve kuraklık başladı. Hala da o kuraklık devam ediyor. Son iki ayda navlunlarda bir kıpırdanma olsa da yeterli değil. Pek çok firma düşük kârlarla hatta maliyetine taşımacılık yapıyor. Küçük ve orta ölçekli firmalar Avrupa’ya tam turda yani gidiş ve gelişte maliyetler civarındalar. İhracat ya da ithalat tarafında navlunlardan biri artarsa overall olarak sizi çevirebilir. Ancak henüz o noktada değiliz. Ancak kredi kullanmışlar, borçlar var, kazanç olmasa da maliyetine o yolu yapıyorlar. Uzakdoğu tarafında da çok ciddi bir fiyat rekabeti var. Konteyneri 200 hatta 100 euro’ya veriyorlar.”
Ramazan’da işler açılır
Mevcut durum pek içaçıcı görünmüyor. Ancak Tulgar’ın önümüzdeki sürece dair beklentisi umut dolu: “Ramazan Bayramı ile birlikte işlerde önemli bir açılma olacak gibi görünüyor. Gelen siparişler bunu gösteriyor. Otomotiv tarafında zaten bir canlılık var, daha da artacak gibi duruyor. Tekstil de özellikle Eylül’de sonra canlanacak. Alternatif pazarlar da ortaya çıkıyor. Mesela İran. Türkiye’den Avrupa’ya giden TIR’lar, dönüşte İran’a taşıyacak mal bulmaya başladılar. Bu da gidiş gelişli tam turda kıpırdanma yarattı. Hem Türkiye’den İran’a hem de Avrupa’dan İran’a taşımacılıkta başta beyaz eşya sektörü olmak üzere güzel gelişmeler olabilir.
Ercan İNAN – GAZETE VATAN