SMS- KAZALAR ve BUNLARDAN NASIL KAÇINILIR? 34
Maliyet Fayda ya Karşı
Bir havacılık işletmesini karlı ve emniyetli-güvenli yürütmek için üretim hedefleri ve emniyet hedeflerini yerine getirerek kalıcı bir denge sağlanır. Havacılıkta çalışma alanları tamamen ortadan kaldırılamayacak olan potansiyel güvensiz şartlarla doludur; yine de operasyonlar devam etmek zorundadır.
Kimi şirketler “sıfır kaza” hedefini benimsemekte ve “emniyetin onların bir numaralı önceliği” olduğunu beyan etmekteler. Gerçek şu ki, tüm ticari havacılık organizasyonları hayatta kalabilmek için kar etmek zorundadır. Kar veya zarar şirketin üretim hedeflerine ulaşıp ulaşmaması konusu da doğrudan bir göstergedir. Bununla birlikte emniyet sürdürülebilirliği için tehlikeleri ortadan kaldırdığında muhtemelen gerçekleştirmiş olacağı bir önkoşuldur. Çoğu şirket için emniyet ölçütü kazalara dayalı kayıpların olmayışıdır. Fakat sırf geçmişte istenmeyen olayların gerçekleşmemiş olması ve bunların gelecekte de oluşmasını engellemez. Düzensiz emniyet kayıtları yürüten şirketlerde kazaların görülmeyişi bunların emniyetli faaliyet gösterdikleri anlamında değildir.
Bir şirket önemli bir kazayı veya kaybı takip etme ile ilgili kar ve zarar beyannamesi üzerinde olumsuz etkisi olabileceğinden dolayı, emniyet-güvenlik sorunu yaşayabilir. Bununla birlikte pek çok şirket yıllardır çok sayıda potansiyel güvensiz koşul altında faaliyetlerini yürütmekte ve bundan dolayı olumsuz sonuçlarla karşılaşmamaktadır. Bu güvensiz koşullar tanımlanmadığı
ve ileriye yönelik emniyet yönetimi ile düzeltilmediği sürece şirket “kayıpların bulunmayışı” ile kanıtlandığı şekilde emniyet hedeflerini yerine getirdiğini düşünebilir. İşin gerçeği ise, yalnızca şansı yaver gitmiştir.
Emniyet ve kar karşılıklı olarak birbirlerini ortadan kaldıramazlar. Kaliteli havacılık organizasyonları emniyetsiz koşulların düzeltilmesi için yapılan harcamaların uzun vadeli karlılığa yatırım olduğunun farkındalar ve para risk tedbirlerine harcadığı için kazalar veya olaylara dayalı mali kayıplar azaltılmış olur. Düz bir kar-zarar bakış açısından kimi kayıp düzeyleri kabul edilebilir olurken, az sayıda şirket büyük kazaların ekonomik neticelerinin üstesinden gelmeyi başarabilir. Bu nedenle SMS in riskleri ele alışında güçlü bir ekonomik gereklilik yatmaktadır.
Bir Havayolunda çalıştığınızı farz edin. Burada söz konusu olan yeni elemanları işe almak veya size niçin o uçuşu almamanıza ve yeni bir pazara girmemenize dair gerekçeler öne sürerek zaman harcayan bir “emniyet bölümü” oluşturmak değildir. Organizasyonunuz içinde, uçuşun nasıl emniyetli kılınacağı veya yeni pazara girmenin en iyi yolu hakkında düşünce yürüten tüm kişilerdir. Söz konusu olan günlük bazda riskleri idare eden, maliyet ile fayda arasında denge kuran ve doğru kararlar alan herkestir.
Bir Kazanın Maliyeti
Bir kaza veya olayla bağlantılı maliyetler doğrudan, dolaylı ve endüstriyel/sosyal maliyetleri kapsar. Doğrudan maliyetleri takdir etmek genellikle kolaydır. Bunlar uçaktaki hasarları, yaralanmalardan dolayı tazminatları ve mülkiyete verilen zararları kapsarlar ki genellikle sigorta tarafından karşılanırlar. Dolaylı maliyetleri takdir etmek daha zordur. Bunlar sıklıkla karşılanmaz veya sigorta tazminatları tarafından tamamen ödenmez ve etkisi çoğunlukla sonradan ortaya çıkar.
Sigorta endüstrisinde genel olarak dolaylı maliyetlerin sigorta altına alınabilecek talebin 5 ila 6 katı olabileceği kabul edilmektedir. Bu maliyetler telafi edilemez ve şunları kapsar:
- İş ve imaj kaybı;
- Yasal harçlar ve zarar talepleri;
- İşçi tazminatları tarafından karşılanmayan tıbbi giderler;
- Ekipman kullanım kaybı (veya gelir oluşturucu yeterliliklerin kaybı);
- Yaralanan kişilerden dolayı zaman kaybı ve yedek işçi giderleri;
- Artan sigorta primleri;
- Uçak tamir ve temizliği ve
- Hukuki cezalar.
Mehmet Ali Ataman
1.Ekim.2018
