İGA İstanbul Havalimanı’nda Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu Başladı
İGA İstanbul Havalimanı, Türkiye havacılık tarihinde yeni bir sayfa açtı.17 Nisan itibarıyla Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu’nu devreye alarak Avrupa’da bu sistemi başarıyla hayata geçiren ilk havalimanı oldu.
Kıtaların buluşma noktası olarak ülkemizin dünya havacılığındaki yerini güçlendiren İGA İstanbul Havalimanı, Avrupa’da ilk kez hayata geçirilen “Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu” ile havacılık tarihinde yeni bir sayda açtı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun, İstanbul Havalimanı hava trafik kontrol (ATC) kulesinden, Türk Hava Yolları’na (THY) ait üç tarifeli uçağa ‘eşzamanlı kalkış’ için ilk talimatı vermesiyle “Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu” resmen başladı.
Türk havacılık tarihinin dönüm noktalarından biri olan Operasyon için düzenlenen törene, DHMİ Genel Müdürü Enes Çakmak, İGA İstanbul Havalimanı Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kalyoncu, İGA Holding CEO’su Atalay Gümrah, İGA İstanbul Havalimanı CEO’su Selahattin Bilgen ve Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu & İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat katıldı.
Türkiye ekonomisine önemli bir katkıda bulunacak yeni sistemle birlikte, İGA İstanbul Havalimanı, aynı anda üç bağımsız pistte iniş ve kalkış yapabilme kapasitesine ulaştı. Bu operasyon sayesinde saatlik hava trafik kapasitesi 120’den 148’e ulaşacak noktaya geldi. Böylece yalnızca İstanbul’un değil, Avrupa hava sahasının genelindeki trafik yönetimi de daha hızlı, daha güvenli ve daha verimli hâle geldi. Saatte 28 ek uçuş kapasitesi sağlayan operasyonel dönüşüm, hava yolu şirketleri için daha kısa bekleme süreleri, yolcular için daha az gecikme ve çevre için daha az karbon emisyonu anlamına geliyor.
Bu başarıda Türkiye’nin bayrak taşıyıcısı Türk Hava Yolları’nın güçlü desteği ve katkısı da büyük önem taşıyor. İstanbul’u dünya ile buluşturan uçuş ağı ve üstün operasyonel kabiliyetiyle Türk Hava Yolları, bu operasyonun etkinliğini artırarak yolcu deneyimini en üst seviyeye çıkarıyor.
Bakan Uraloğlu: “Gururluyuz! Bir kez daha küresel havacılığın en üst ligine yükseldik”
Konuşmasında “Üçlü Bağımsız Pist Operasyonları”nın Türkiye ve Avrupa havacılığı için bir ilk, küresel havacılık içinse tarihi bir adım olduğunu belirten Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu şöyle devam etti:
“Gururluyuz… Çünkü bu uygulamayı ABD’nin ardından hayata geçiren tek ülke Türkiye! Artık İstanbul Havalimanı trafik hacmiyle olduğu kadar operasyonel kapasite ve teknik yeterlilik açısından da küresel havacılığın en üst ligine yükseldi.
Bu sistemle hava trafik akışı hızlanacak, havalimanımızın dinamik kapasitesi önemli ölçüde artacak ve yolcularımıza daha hızlı, daha güvenli bir hizmet sunulacak.
İstanbul’un kıtaları birleştiren stratejik konumu, bu yeni yetenekle birleştiğinde, havalimanımız küresel havacılık lojistiğinde daha kritik bir rol üstlenecek.”
Operasyonun sadece İGA İstanbul Havalimanı için değil, ülkemiz ve küresel havacılık sektörü için önemine değinen İGA İstanbul Havalimanı Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kalyoncu, bu sistemi devreye alan Avrupa’daki ilk havalimanı olmanın gururunu yaşadıklarını belirterek şöyle konuştu:
“Büyük bir mutlulukla ifade etmek isterim ki; 17 Nisan 2025 itibarıyla İGA İstanbul Havalimanı’nda üçlü bağımsız pist operasyonlarına resmen başlıyoruz, Avrupa’da bir ilke imza atıyor ve Türkiye’nin uluslararası seyahat ve havacılık ekosistemine olan katkısını artırıyoruz. Bu bizim için sadece bir teknik başarı değil, aynı zamanda stratejik bir eşiktir. Bugün devreye aldığımız Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu ise, bu ekosistemin en önemli yapı taşlarından biridir. Böylece, saatlik hava trafik kapasitemizi 120’den 148 uçak hareketine çıkarıyoruz. Bu, sadece İstanbul’un değil, Avrupa hava sahasının daha da verimli hâle gelmesi demektir. İstanbul artık yalnızca bir varış noktası değil, dünyanın hava ulaşım merkezidir.”
Bu önemli operasyonla ilgili konuşan THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat şu ifadelerde bulundu: “Türk Hava Yolları olarak, Türkiye havacılık tarihi adına bir tarihi anın daha parçası olmaktan gurur duyuyoruz. Aynı anda üç uçağımızın kalkışı ile ana üssümüz İstanbul Havalimanı, Avrupa’da bir ilki gerçekleştirirken, bu operasyonel kapasite bayrak taşıyıcımızın uçuş verimliliğini artırıp büyüme hedeflerimize giden yolda önemli bir mihenk taşı görevi görecek.”
200 milyon yolcu kapasitesine ulaşma vizyonunda önemli bir katkı sunan “Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu” ile birlikte, ‘küresel aktarma merkezi’ olma konumunu pekiştiren İstanbul Havalimanı, yoğun yolcu ve kargo trafiği yönetimindeki verimini daha da yükseltecek. Her geçen gün artan trafik yoğunluğuna hazırlık niteliği de taşıyan “Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu”nda A-CDM (Airport Collaborative Decision Making) sistemi kullanılıyor. Hava trafiği hareketlerinin öngörülebilirliğini artıran A-CDM, daha verimli slot tahsisi ve pist kullanımı sağlamasıyla kritik bir öneme sahip.
500 kontrolör, 4 bin 500 saat eğitim
İGA İstanbul Havalimanı’nda yürütülen “Üçlü Bağımsız Pist Operasyonu” hazılıkları 2022 yılında başladı. Devlet Hava Meydanları İşletmesi, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Türk Hava Yolları, Eurocontrol ve diğer uluslararası otoritelerle iş birliği içinde kapsamlı bir emniyet analizi ve hava sahası tasarımı süreci yürütüldü. Bu süreçte toplam 500 hava trafik kontrolörü, sistem için özel olarak geliştirilen senaryolarla 4 bin 500 saatlik bir eğitim aldı.
Yeni operasyonel yapı; gelişmiş radar sistemleri, A-CDM entegrasyonu, gelişmiş slot yönetimi ve taksi sürelerinin dijital optimizasyonu gibi birçok yenilikçi çözümle destekleniyor.
Aynı zamanda Avrupa hava sahası ile sorunsuz koordinasyon sağlamak, gecikmeleri azaltmak ve trafik akışını optimize etmek için Eurocontrol ile yakın şekilde çalışmalar yürütülüyor. Hava trafik kontrol ekipleri, her şeyin kusursuz işlemesini sağlamak için en son radar sistemlerini, navigasyon araçlarını ve tahmine dayalı analizleri kullanıyor.
Gerçek zamanlı veriler kontrolörlerin hızlı ve bilinçli kararlar almasına yardımcı olurken, tahmine dayalı araçlar uçuş düzenlerini önceden görmeyi ve potansiyel pist çakışmalarını önlemeyi sağlıyor. Bu, özellikle yoğun seyahat zamanlarında operasyonların güvenliği açısından büyük önem taşıyor.
