Hyperloop: Ses hızıyla ilk seyahat edenler Ruslar mı olacak?
Moskova’da, bu yılın sonlarında, ABD’li mühendis ve iş adamı Elon Musk tarafından geliştirilen bir üst düzey hızlı ulaşım sistemi olan Hyperloop projesinin hazırlıklarının başlatılması planlanıyor. Belediye, bu tür ulaşım aracının 12 milyon nüfusa sahip şehir için bir ihtiyaç olduğu kanaatinde.
Projenin Rusya’daki ana yatırımcısı bu aşamada Summa Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ziyavudin Magomedov oldu. Hâlihazırda Magomedov’un şirketi ve Moskova yönetimi, ‘Yeni Moskova’ ve havalimanları ile birleştirmek için Hyperloop yapımı ihtimalini inceliyor.
‘MOSKOVA BELEDİYESİ’YLE ANLAŞMA İMZALADIK’
İlgili çalışmaların başladığını doğrulayan Magomedov, “Moskova Belediyesi ile anlaşma imzaladık. Teknolojinin uygulanması için öncelikli olarak birkaç güzergâh inceleniyor. Teknolojilerin aralık ayında deneneceğini düşünüyorum. Ama Moskova, mevcut fikirlerden sadece biri. Yük taşımacılığını öngören en büyük fikir, Kuzey-Güney koridordur. Bu güzergâh ülkemizin kuzeybatısıyla güneyini birleştirecek ve İran, Pakistan üzerinden Hindistan’a uzanacak. İkinci büyük güzergâh, Rusya ve Kazakistan üzerinden geçecek Çin-Avrupa güzergahı. Bu iki proje bizim için güncel, öncelikli” dedi.
YENİ İPEK YOLU PROJESİ KAPSAMINDA DA KULLANILIYOR
Hâlihazırda Summa grubu araştırma merkezlerinden biri, Çin’deki Hunçun gümrük ve lojistik merkezinden Uzakdoğu’daki Zarubino deniz limanına kadarki 70 kilometrelik alana Hyperloop teknolojisinin kullanımının teknik ve ekonomik fizibilitesinin analizini yapıyor. Bu çalışmalar, Çin’in Orta Asya ve Rusya üzerinden Avrupa’ya ticari güzergahlarının çeşitlendirilmesini öngören Yeni İpek Yolu projesi kapsamında yeni teknolojilerin kullanılması amacıyla yapılıyor.
Geçtiğimiz günlerde bu projeyle ilgili görüşmelere Çin tarafı da katıldı. Rusya-Çin Komisyonu Eş Başkanı, Rusya Ulaştırma Bakanı Maksim Sokolov’a göre, projenin onay alması durumunda finansmanına Rusya-Çin Girişim Fonu da katılabilir.
UZMANLAR UYGULAMADA İKİYE BÖLÜNDÜ
Yeni teknolojinin ilk ve ön testleri geçtiğimiz mayıs ayında Nevada Çölü’nde yapıldı. Şimdi artık tamamen işlevsel bir prototipin yaratılması ve test edilmesinin, aynı zamanda da yolcuların güvenliği ve konforuyla ilgili sorunların çözülmesinin vakti geldi. Bu noktada uzmanların görüşleri bölündü. Karşı çıkanlar, projedeki her türlü teknik soruna işaret ederek yapının şoklara ve dış faktörlerin etkisine karşı direncini tartışıyorlar. Onları endişe ettiren kabinin basıncı kaybetmesi ve güvenlikle ilgili diğer sorunlar.
Diğer taraf ise Elon Musk’ın tüm projelerinin çalıştığına işaret ederek yeni teknolojilerin zamana ihtiyaç duyduğunu ve sadece beklemek gerektiğini savunuyor. Gerçekten de Tesla elektromobili çalışıyor, bu bir gerçek. SpaceX projedeki roketler de havalanıp yere inebiliyor.
‘BÜYÜK MALİYETLER GEREKTİRİYOR’
Moskova Maliye ve Hukuk Akademisi Sosyoekonomik Enstitüsü Direktörü Aleksandr Buzgalin’in görüşüne göre, tamamen teknik olan ve henüz çözüm bekleyen sorunlar dışında farklı türden sorunlar da var. Buzgalin, şunları söyledi:
“10-15 yıl sonrayı düşünen Çin için bu proje, yeni teknolojiler poligonu. Yeni İpek Yolu da onlar için sadece altyapısal değil kültürel, sosyal ve ekonomik bir proje. Hyperloop projesi de birkaç yıl sürecek, geri dönüşü de en erken 10 yıl sonra olur. Belki stratejik kazanımları var ama büyük maliyetler gerektiriyor. Çin uzun vadede Rusya’yla işbirliğine hazır ve bu proje karşılıklı yararlı olabilir. Ancak bunun için Rus yatırımcıların hızlı geri dönüşü beklememesi, uzun vadeli programa dayanarak stratejik düşünmesi gerekiyor. Tarafların karşılıklı yükümlülüklerine, titiz bir hesaplamaya, teorilerin tüm yönleriyle geliştirilmesine ihtiyaç var. Bu durumda, bu proje etkili bir PR kampanyası değil ciddi bir yatırım projesi olur.”
Uçsuz bucaksız alana sahip Rusya için Asya’dan Avrupa’ya taşımacılık süresinin azalması çok büyük ekonomik öneme sahip. Transsib, deniz taşımacılığından daha kısa ve ucuz ama çok yavaş bir seçenek. Kuzey Deniz Yolu’nun da kendi sorunları var: yazlar kısa ve kışın da buzkıranlara ihtiyaç var, bu yüzden taşımacılık çok pahalı hale geliyor.
Hyperloop Оne, yük taşımacılığını 2020’de, yolcu taşımacılığını ise 2021’de başlatmayı öngörüyor. Hyperloop One Başkan Yardımcısı Bruce Upbin, blogunda şunu yazdı: “Ruslar, uzaya uydu gönderen ilk millet oldu ve şimdi ses hızıyla yapılan seyahati de ilk yapan onlar olabilir.”
