Havalar ısınıyor, yangın riski artıyor
Türkiye’de yalnızca son 4 günde (09-12 Ağustos) 70 orman yangını çıktı. TEMA Vakfı orman yangınlarının büyük bir bölümünün piknik ateşi, sigara izmariti atılması gibi ihmal ve kusurlardan kaynaklandığını hatırlattı.
Havaların ısınmasıyla birlikte artan orman yangınlarıyla ilgili bir açıklama yapan TEMA Vakfı Genel Müdürü Doç. Dr. Barış Karapınar “Orman yangınlarıyla yalnızca ağaçlar değil, orman altı bitki örtüsü, orman içinde yaşayan çok sayıda canlı yok oluyor. Orman ekosistemi büyük zarar görüyor” dedi. İklim değişikliği etkisi nedeniyle yangın riskinin zaten her yıl daha da arttığını söyleyen Karapınar, “Herkesi ormanlık alanlarda dikkatli olmaya davet ediyoruz. Ormanda hiçbir şekilde ateş yakmayın. Sigara izmaritlerini ormana bırakmayın. Bir yangın gördüğünüzde hemen ALO 177’yi arayın” çağrısında bulundu.
ALO 177’yi arayın
Yurttaşların orman alanlarında herhangi bir yangın ya da duman gördüklerinde ücretsiz ALO 177 Orman Yangın İhbar Hattı’nı aramaları erken müdahale edilmesinde büyük önem taşıyor. Erken müdahale ile yangınlara daha kısa sürede ulaşmak mümkün oluyor ve büyümeden daha küçük alanlarda kontrol altına alınabiliyor. Türkiye’de 2002 yılında yangına ortalama 40 dakikada ulaşılıyorken, son yıllarda bu süre Orman Genel Müdürlüğü’nün yaptığı yatırımlar sonucu 15-16 dakikaya kadar indi. Bu sürenin düşürülmesinde erken haber alma sistemlerinin oluşturulması, helikopter dahil müdahale araçlarının yenilenmesi de önemli bir rol oynuyor.
Yangınların %90’ı insan kaynaklı
Yazları sıcak ve kurak geçen Akdeniz iklimi etkisi altındaki Türkiye’de ormanların %60’ı yangın riskiyle karşı karşıya. Kahramanmaraş’tan başlayıp Akdeniz ve Ege’yi takiben İstanbul’a kadar uzanan 1700 km’lik bandın 160 km derinliğindeki bölümü yangın açısından büyük risk taşıyor. Bu alanda 12 milyon hektar yangına birinci derecede hassasiyet taşıyan orman alanı bulunuyor.
1997-2014 yılları arasında toplam 38.423 adet orman yangını tespit edildi. Bu yangınların sonucunda Kilis ve Yalova illerinin toplamına yakın (161.000 hektar) büyüklükte orman alanı yandı. Yangınların nedenleri incelendiğinde orman yangınlarının yaklaşık % 90’ının insan kaynaklığı olduğu görülüyor. Bu yangınların:
- %52’si ihmal ve dikkatsizlik olarak nitelenen anız yakma, çöplükten ormana sıçrama, avcı ve çoban ateşi, sigara, piknik ateşi, enerji nakil hattı, trafik kazaları gibi sebeplerden kaynaklandı. Düzce ili büyüklüğünde (yaklaşık 110.000 hektar) orman alanı ihmal ve kusurlar nedeniyle yandı.
- %12’si terör, kundaklama, orman açma ve diğer nedenlerle kasıtlı olarak çıkarıldı ve yaklaşık 20.000 hektar alana zarar verildi.
- %26’sının nedeni saptanamadı. Uzmanlar bilinmeyen nedenlerin hemen hemen hepsinin insan kaynaklı olduğunu kabul ediyor.
- Doğal nedenlerle çıkan orman yangınları, yanan ormanların sadece %3’ünü oluşturuyor.
