Tüm Dünyayı etkisi altına alan covid 19 pandemisi ekomik ve psikolojik dengeleri alt-üst ederken şüphesiz en çok etkilediği sektörlerin başında hava taşımacığı olmuştur.
Her geçen gün yapılan toplantılar görüşmeler ve planlamalar ne olursa olsun charter firmalarının tüm planlarını alt-üst eden covid-19 ,milli havayolları dediğimiz bayrak taşıyıcılarını bile küçülmeye yöneltmiştir.
Şüphesiz Türkiye gibi turizm imkanlarının ve gelirlerinin üst düzey olduğu şampiyonlar ligi ülkelerinde büyük maddi kayıplar yaşanmış ve yaşanmaya devam etmektedir.
Bardağa dolu tarafından bakmak gerekirse bu süreçte havayolları charter yolcu taşıyıcıları sancı çekerken havayolu kargo firmaları ve işjeti tanımı altında topladığımız business havacılıkta olumlu hareketlenmeler ve kıpırdanmalar yaşanmaktadır.
Özellikle Türk tescilli kargo uçaklarının talepleri yetişemediklerini ve hatta kargo taşıma ücretlerinin 2 ila 3 katına çıktığını bilmekteyiz.
Bunun yanında bu krizle beraber uzun zamandır durağan olan işjeti piyasalarındada hareketlenmeler başladı.Covid krizinin havayollarının operasyonlarındaki alınan üst düzey önlemlere rağmen ;birbirini tanımayan bir çok yolcunun aynı uçakta uçması sırasındaki havalandırma ,mesafe sıkıntıları ve son günlerdeki mecbur kalınmadıkça uçağa binilmemesi gerektiğini hatırlatan uzmanlardan sonra insanlar bu konuya daha hassas yaklaşmaya başladılar.
Havayollarında tablo böyle iken,
Önümüzdeki süreçte özellikle orta ölçekli şirketlerin bile daha makul bütçelerle işjetlerine yöneleceğini düşünmekteyim.
Yaşadığımız yüzyılda satın alamadığımız tek şey olan zaman’ın daha etkin ve efektif kullanımı için Türkiye piyasasında özel jetlerin artacağı sinyalleri artmaktadır.
Türkiyedeki işjetlerinin genel ağırlığı ;büyük holdingler ve işadamları ve bunların yanında daha küçük bütçelerle kar amaçlı uçan özeljet kiralama ve ambulans uçakları bulunmaktadır.
Pandeminin yarattığı psikolojik rahatsızlık bu grupları kendi bütçelerine uygun işjetlerini almaya yöneltecektir.Çünkü bu psikolojinin üstesinden gelecek tek şey kendine ait bir uçakta hiçbir stress yaşamadan istediğin saat ve zamanda uçmaktan başka ne olabilir.
Pandemi bir kenara Zaman faktörünü düşündüğümüzde havaalanında uluslararası bir uçuş için kaybedilen zaman; yolcu uçaklarında 2-2,5 saat iken özeljetlerde yaklaşık 30 dakikadır,Ancak tabi bunun getireceği ekstra maliyetler artık eskisi kadar büyük şirket ve holdingleri yukarıdaki sebeblerden dolayı rahatsız etmekten çıkacaktır.
Kendi kullanımının yanında uçak ihtiyacı olmayan şirketlerin uçaklarını ihtiyacı olan başka şirketlere ve şahıslar kiralamasıyla birim maliyetleri de düşmektedir.
Halihazırda Türkiyede 100’e yaklaşan özel jet sayısının son aylardaki güzel haberlerle önümüzdeki 6 ay içerinde 110’lara ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Türkiyenin son 10 yıllık ekonomik tablosuna baktığımızda ,aslında çok eskiden ulaşmamız gereken bu rakamlara iyi bir başlangıç gözüyle bakıyor ve gelecek yeni jetlerimize emniyetli uçuşlar diliyoruz.
Onur Yılmaz / Pilot
