Bugün Alaska Airlines Flight 261’in düşmeden önce bir dakikadan fazla tepetaklak uçtuğunu öğrendim

Bugün Alaska Airlines Flight 261’in düşmeden önce bir dakikadan fazla tepetaklak uçtuğunu öğrendim

Alaska Airlines Uçuşu 261, 31 Ocak 2000 tarihinde gerçekleşen trajik bir kaza olayıdır. Bir McDonnell Douglas MD-83 uçağı, California’nın Anacapa Adası yakınlarında Büyük Okyanus’a çakılarak 88 kişinin tamamının hayatını kaybetmesine neden oldu.

Bu kazanın en şaşırtıcı yönlerinden biri, uçağın çarpışmadan önce bir dakikadan fazla bir süre tepetaklak uçmuş olmasıdır. Bunun nedeni, uçağın yatay dengeleyicisini kaybetmiş olmasıdır; ki bu, uçağın yükseklik açısını kontrol eden kuyruk kısmının bir parçasıdır. Yatay dengeleyici, bir vidalı mil mekanizması ile kontrol ediliyordu ve bu mekanizma yetersiz bakım ve yağlama nedeniyle aşınmıştı. Uçuş sırasında vidalı mil mekanizması arızalandı ve dengeleyici aşırı bir burun aşağı konuma kaydı. Bu durum uçağın dik ve kontrol edilemez bir şekilde dalmasına neden oldu.

Pilotlar, uçağın motorlarını ve yükseltici kontrol yüzeylerini kullanarak kontrolü geri kazanmaya çalıştı. Kısa bir süre uçağın seviyesini düzeltmeyi başardılar, ancak ardından uçak ters döndü ve baş aşağı uçtu. Pilotlar, uçağı normale döndürmeye çalıştılar, ancak başarılı olamadılar. Uçak, yaklaşık 80 saniye boyunca ters durumda uçtu, 400 knotun (460 mph) üzerinde hızlara ve 20.000 fitin üzerinde irtifalara ulaştı. Bu süre zarfında yolcular ve mürettebat aşırı G kuvvetleri ve yönelim bozukluğu yaşadı.

Uçak sonunda tekrar doğru yöne döndü, ancak iş işten geçmişti. Uçak çok alçak ve çok hızlıydı ve kurtulma imkanı yoktu. Uçak yüksek hız ve açıyla okyanusa çarptı, büyük bir sıçrama ve enkaz alanı oluşturdu. Kazada sağ kurtulan olmadı. Kokpit ses kaydedici, uçuşun son anlarını, pilotların uçağı kurtarmak için çırpındıkları çaresiz çabalarını ve kendileri ile yolcuları için yaptıkları duaları kaydetti.

Ulusal Ulaştırma Güvenliği Kurulu (NTSB), kazayı inceledi ve olası nedenin yetersiz yağlama nedeniyle vidalı mil mekanizmasının arızalanması sonucu yükseklik kontrolünün kaybı olduğunu belirledi. NTSB ayrıca Alaska Airlines’ın vidalı mil mekanizmasının yağlama ve oynaklık kontrol aralıklarını üreticinin önerilerinin ötesine uzattığını ve FAA’nın Alaska Airlines’ın bakım programını yeterince denetlemediğini tespit etti. NTSB gelecekte benzer kazaları önlemek için çeşitli güvenlik önerileri yayınladı.