Ajet’in Stratejik Vizyonu ve Büyüme Yol Haritası
İstanbul Aydın Üniversite’sinde düzenlenen, AJet Ticari Genel Müdür Yardımcısı Cemal Kaya’nın sunumundan derlenen bilgilerle, Ajet’in stratejik vizyonunu, operasyonel hedeflerini ve sektördeki konumunu özetlemektedir.
Ajet, Anadolu Jet’in mirası üzerine kurulmuş, düşük maliyetli bir hava yolu olarak hızla dönüşmekte ve Türk sivil havacılığının büyüme hedeflerinde merkezi bir rol oynamaktadır.
Şirketin yol haritası, 2033 yılına kadar filo büyüklüğünü 200 uçağa çıkarma, filo yaşını önemli ölçüde gençleştirme ve operasyonel verimliliği artırma gibi iddialı hedefler içermektedir. Bu büyüme, Türk Hava Yolları’nın teknoloji ve operasyon ekosisteminden (özellikle yerli ve milli uçak içi internet projesi gibi yenilikçi girişimlerle) stratejik olarak yararlanılarak desteklenmektedir. Ağ genişlemesi, yeni hub’ların açılması ve yolcu sayısındaki artış hedefleri, bu agresif büyüme stratejisinin temel taşlarıdır. Bu genişleme, aynı zamanda nitelikli pilot, kabin ekibi ve teknik personel ihtiyacını da beraberinde getirmekte ve sektör için önemli bir istihdam potansiyeli yaratmaktadır.
——————————————————————————–
1. Ajet’in Tarihsel Gelişimi ve Kurumsal Kimliği
Anadolu Jet’ten Ajet’e Dönüşüm
Ajet’in yolculuğu, 2008 yılında bölgesel uçuşlar amacıyla Ankara merkezli olarak kurulan Anadolu Jet ile başlamıştır. Başlangıçta iç hat operasyonlarına odaklanan marka, 2021 yılında dış hat uçuşlarına başlamıştır. Yıllar süren planlamaların ardından, Ağustos 2023’te Ajet markası resmi olarak kurulmuştur. Şirket, Ocak ayında Hava Operatörü Sertifikası (AOC – İşletme Ruhsatı) ve Avrupa uçuşları için gerekli olan Üçüncü Ülke Operatör (TCO) iznini alarak tüm yasal altyapısını tamamlamıştır. Ajet markası altındaki ilk uçuşunu 31 Mart 2024’te gerçekleştirmiştir.
Operasyonel ve Kalite Sertifikasyonları
Ajet, operasyonlarına başladıktan kısa bir süre sonra uluslararası kalite ve güvenlik standartlarına uyumunu belgelendirmiştir:
- ISO 9001: Kalite yönetim sistemi belgesini almıştır.
- ISO 10002: Birinci yıl dönümünün ardından müşteri memnuniyeti odaklı bu belgeyi almaya hak kazanmıştır.
- Güvenlik Denetimi (IOSA): Hava yolu endüstrisi için kritik öneme sahip olan IATA Operasyonel Güvenlik Denetimi’ni başarıyla geçirmiştir. İlgili belgenin 1-2 ay içinde alınması ve ardından IATA üyeliğinin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bu üyelik, bir hava yolu için en önemli dönüm noktalarından biri olarak kabul edilmektedir.
2. Operasyonel Büyüme ve Uçuş Ağı Genişlemesi
Mevcut Operasyonel Durum
Ajet, iki ana hub üzerinden geniş bir uçuş ağı yönetmektedir: Sabiha Gökçen ve Ankara. Kış dönemi itibarıyla operasyonel veriler aşağıdaki gibidir:
- Destinasyon Sayısı: 33’ü yurt içi olmak üzere toplam 99 nokta.
- Hat Sayısı: İki hub’dan kaynaklanan operasyonlar nedeniyle 156.
- Uçuş Frekansı: Kış döneminde haftalık 1.362 uçuş gerçekleştirilirken, yaz döneminde bu sayının 2.000’e yaklaşması hedeflenmektedir.
Gelecek Planları ve Yeni Rotalar
Ajet, sürekli olarak yeni hatlar açarak uçuş ağını dinamik bir şekilde büyütmektedir. Yakın zamanda Sabiha Gökçen’den Beyrut, Ankara’dan Erbil ve Bağdat hatları açılmıştır. Önümüzdeki dönemde Rotterdam ve Paris gibi yeni destinasyonlar planlanmaktadır. En önemli stratejik adımlardan biri, bu yaz Bodrum merkezli yeni bir hub operasyonunun başlatılmasıdır. Bu hub üzerinden Avrupa ve Orta Doğu’ya direkt uçuşlar düzenlenecektir.
Yolcu Taşıma Hedefleri
Mevcut durumda Ajet, yıllık 15 milyonu iç hat ve 8 milyonu dış hat olmak üzere toplam 23 milyon yolcu taşımaktadır. Önümüzdeki yıl bu rakamın 25-26 milyon seviyesine ulaşması hedeflenmektedir.
3. Filo Modernizasyon Stratejisi
Ajet, düşük maliyetli hava yolu modelinin gerektirdiği verimliliği sağlamak amacıyla dünya ölçeğinde dikkat çekici bir filo dönüşüm projesi yürütmektedir.
Mevcut Filo Yapısı
- Uçak Sayısı: Yaklaşık 81-82 uçak.
- Ortalama Filo Yaşı: 12 (Bu yaş, düşük maliyetli model için ideal kabul edilmemektedir).
- Yeni Nesil Uçak Oranı: %37.
Kısa Vadeli Filo Hareketi (14-15 Ay)
Önümüzdeki 14-15 aylık süreçte, bir hava yolu için büyüklüğünden bağımsız olarak dünyanın en büyük filo hareketlerinden biri gerçekleştirilecektir. Bu dönemde 65 yeni uçak filoya katılacak ve 30’dan fazla eski uçak filodan çıkacaktır. Toplamda yaklaşık 100 uçaklık bu filo hareketi, şirketin operasyonel kabiliyetlerini kökten değiştirecektir.
Uzun Vadeli Hedefler (2026-2033)
Ajet’in filo modernizasyon hedefleri yıllara göre şu şekilde planlanmıştır:
| Yıl | Hedef Filo Büyüklüğü | Hedef Filo Yaşı | Yeni Nesil Uçak Oranı |
| 2026 Sonu | – | 5’e düşecek | %76’ya ulaşacak |
| 2027 | – | 5’in altına düşecek | %80’in üzerine çıkacak |
| 2033 | 200 Uçak | 7’ye yükselecek | %95’e ulaşacak |
Stratejik Not: 2033 yılında filonun %100 yeni nesil olmamasının sebebi, jeopolitik zorunluluklardır. Örneğin, Rusya gibi bazı pazarlara kiralık (genellikle yeni nesil) uçaklarla operasyon yapılamaması nedeniyle, şirketin mülkiyetindeki daha eski uçakların bu tür zorlu coğrafyalarda operasyon için filoda tutulması gerekmektedir.
4. Teknoloji ve Ekosistem Sinerjisi
Ajet, ürün ve hizmet mimarisini geliştirirken Türk Hava Yolları’nın iştirak şirketlerinin oluşturduğu güçlü ekosistemden azami ölçüde faydalanmaktadır.
Öne Çıkan Teknolojik Projeler
- Yerli ve Milli Uçak İçi İnternet (IFC): Bölgedeki diğer düşük maliyetli hava yollarından Ajet’i ayrıştıracak en önemli teknolojik adımlardan biridir. Bu proje, tamamen yerli bir ekosistem tarafından geliştirilmektedir:
- Koordinasyon: TCI (Turkish Cabin Interiors)
- Bağlantı: Türksat
- Arayüz Yazılımı: Turkish Teknoloji
- Montaj: Turkish Teknik (Sadece anten yurt dışından temin edilecektir)
- Rolü: Ajet, bu ürünün dünyadaki ilk kullanıcısı (“launch customer”) olacaktır. Testler bahar aylarında başlayacak, sonbaharda ise yaygınlaşacaktır.
- Dijital Cüzdan (TK Wallet): THY iştiraki olan TKP tarafından Ajet’e özel bir dijital cüzdan çözümü geliştirilmektedir.
- Yolcu Hizmet Sistemi (PSS): Ajet, yerli bir teknoloji firması olan Hitit‘in PSS çözümünü kullanmaktadır. Bu tercih, sadece bir ürün satın almaktan öte, büyük bir kullanıcı olarak yerli teknolojinin gelişimine katkıda bulunma ve sinerji yaratma amacı taşımaktadır.
- Diğer Projeler: Turkish Teknoloji ile birlikte Modern Havayolu Perakendeciliği (NDC), Müşteri Veri Platformu (CDP) ve Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) gibi konularda yoğun çalışmalar sürdürülmektedir.
5. İnsan Kaynakları ve Geleceğin İş Gücü
Ajet’in büyüme stratejisi, nitelikli insan kaynağına duyulan ihtiyacı da beraberinde getirmektedir.
Mevcut Personel Yapısı ve Gelecek İhtiyaçlar
- Mevcut Personel: 400 pilot, 2.000 kabin görevlisi, 650 yer çalışanı.
- Büyüme Etkisi: 2033’e kadar filoya eklenecek 120 yeni uçağın her biri için ortalama 13-14 pilot ve 25-30 kabin görevlisi gerekmektedir. Bu, binlerce yeni istihdam anlamına gelmektedir. Teknoloji ilerlese de havacılık, nitelikli insan gücüne bağımlı bir sektör olmaya devam edecektir.
Kariyer Gelişimi ve İstihdam Politikası
- Pilot İstihdamı: Ajet, pilot ihtiyacını karşılarken Türk Hava Yolları’nın yetiştirdiği pilotlardan destek almakta ve gerektiğinde yabancı pilot istihdam etmektedir.
- Üniversite Programı: Üniversite öğrencilerine yönelik yeni bir yarı zamanlı çalışma programı başlatılmıştır.
- Çeşitlilik: Ön lisans ve yabancı uyruklu öğrencilerin istihdam süreçlerine dahil edilmesinin, şirketin DNA’sını zenginleştireceği ve proje kalitesini artıracağı düşünülmektedir. Bu konudaki geri bildirimler dikkate alınacaktır.
- İngilizce’nin Önemi: Cemal Kaya, İngilizce’nin havacılık sektöründe tartışmaya kapalı bir “zorunluluk” (“must”) olduğunun altını çizmektedir. Tüm teknik dokümanların ve küresel iletişimin İngilizce olması, bu dilin vazgeçilmezliğini ortaya koymaktadır.
6. Sektörel Değerlendirmeler ve Önemli Alıntılar
Türk Sivil Havacılığının Büyüme Potansiyeli
Ajet’in 200 uçaklık hedefi, Türkiye’nin sivil havacılıktaki genel büyüme vizyonunun bir parçasıdır. Türk Hava Yolları’nın 800, Pegasus’un 250 ve SunExpress’in 150 uçaklık hedefleriyle birlikte Türkiye, toplamda 1.200-1.300 uçaklık dev bir filoya sahip olacaktır. Bu durum, teknisyenden pilota, kabin ekibinden yer hizmetleri personeline kadar her alanda devasa bir nitelikli eleman ihtiyacı doğuracaktır.
Doğrudan Alıntılar
| Konu | Cemal Kaya’dan Alıntı |
| İngilizce’nin Önemi | “İngilizce arkadaşlar gerçekten çok önemli… Havacılık için zaten hiç konuşulabilecek, tartışılabilecek bir konu değil… çok net bir şekilde bir… must.” |
| Yapay Zeka | “[AI] şu an itibariyle generatif veya dedikleri akıllı durumunda değil. Yani verilen dataları harmanlayıp size çok daha hızlı bir şekilde söyleyebiliyor. Yani yine özgün bir şeyleri oluşturan şey yine insan.” |
| Filo Hareketi | “Yaklaşık 14-15 ay gibi bir süre içerisinde 65 tane uçak girişi, 30 küsur tane de uçak çıkışı olacak. Herhalde bir hava yolunun büyüklüğünden bağımsız yaptığı dünyadaki belki de en büyük filo hareketi olabilir.” |
| Yerli Teknoloji | “Bu [uçak içi internet] neredeyse demeyeyim direkt yerli milli bir ürün olmuş olacak. Biz de çalıştıktan sonra inşallah TCI firmamız başka firmalara da bunun satışını gerçekleştirecek.”
|
