ICAO, Rusya’ya uçuş güvenliği konusunda “kırmızı bayrak” verdi
14 Eylül’de, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) Rus havayolları tarafından kiralanan uçakların çift tescilini hariç tutmak için Federal Hava Taşımacılığı Ajansı’na atadığı 90 günlük süre sona erdi. Chicago Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi’nin 18. maddesi uyarınca, bir uçağın birden fazla eyalette tescili geçerli sayılamaz.
Rusya’da, birkaç yüz yabancı yapımı uçağın hem Rus hem de Bermuda tescili var. Mart 2022’de Bermuda Sivil Havacılık Otoritesi (BCAA), Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği’nin siyasi baskısı altında, Bermuda’da kayıtlı Rus havayollarının uçuşa elverişlilik sertifikalarını askıya aldı . Uçak filosunu ve uçuşa elverişliliklerini bağımsız olarak koruma hakkına kavuşmak için, 500’den fazla uçak Rus yargı yetkisine devredildi. 13 Eylül itibariyle 560 uçak aynı anda Rusya ve Bermuda kayıtlarında bulunuyordu.
Bu sebeple 15 Eylül 2022’de ICAO Rusya’ya “kırmızı bayrak” verdi. Kuruluş, Rusya Federasyonu’ndaki uçuşa elverişlilik kategorisindeki standartların uygulanmasının etkinliğine ilişkin değerlendirmesini %77.4’e düşürdü. Açıklamada, “2022’de ICAO, Rusya’nın kendi yetki alanı altındaki uçakları düzgün bir şekilde kontrol etme kabiliyetine ilişkin önemli bir güvenlik endişesi belirledi” ifadesi yer alıyor.
Karar resmi ICAO web sitesinde , uçuş emniyeti denetimlerinin sonuçlarının yayınlandığı bölümde yer almaktadır .
Çifte kayıt, uçağın radyo lisansının ve uçuşa elverişlilik sertifikasının uluslararası olarak tanınmamasını gerektirir. Kayıt ülkesi, uçağın radyo ekipmanı için bir radyo lisansı vererek, uçağın belirli frekansları kullanmasına izin verir ve uçağın kayıt numarası, acil durum radyo işaretçisi (ELT) donanım yazılımına kaydedilir.
ICAO, kırmızı bayrakları, onları alan devletleri cezalandırmak veya tehdit etmek için değil, diğer ülkeleri toplu olarak bilgilendirmek için kullandığını söylüyor. Bu bilgilerle ne yapılacağı kararı, her bir devletin takdirine bırakılmıştır. Şu anda, Bhutan, Rusya’ya ek olarak bu tür işaretlere sahip.
Aslında, kuruluşun eylemleri sadece bir formalitedir. ICAO’nun, Rus karşıtı yaptırımlar ve Rus havayollarıyla kiralama sözleşmelerinin feshi nedeniyle mümkün olan Chicago Sözleşmesinin ihlaline yanıt vermesi gerekiyordu.
Uluslararası AIM Group uzman ağının kurucusu Andrey Patrakov , daha önce ICAO’nun yaz aylarında uçuş güvenliği ve gemi bakımı alanındaki sorunlara dikkat çektiğini açıklamıştı.
“ICAO yasaklamıyor, sadece haber veriyor. Ve her ülkenin havacılık otoriteleri, bu karara dayanarak, bununla nasıl başa çıkılacağına kendileri karar veriyor. Ancak ICAO’nun amacı, tam olarak tüm devletlerin standartlara uymasıdır. Hava mevzuat herkes için farklıdır ve uluslararası hava trafiği için bunu uyumlu hale getirmek gerekir.ICAO’yu takip edenler resmi bir uyarı alacaklar: Rus havacılığı uluslararası güvenlik standartlarını karşılamıyor.Ve aynı Türkiye, Mısır ve hatta dost Beyaz Rusya, kesinlikle meşru olarak, Sadece ICAO’dan gelen bir bildirime atıfta bulunarak, uçaklarımızın içeri girmesine izin vermeyi durdurabilir,” diye açıkladı Andrey Patrakov.
Rus havayollarının Şubat 2022’ye kadar kiraya verdiği Airbus ve Boeing uçaklarının ikili tescil sorunu elbette Eylül ayına kadar çözülmedi.
ICAO Genel Kurulu 27 Eylül – 7 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Ve toplantı programı tarafından onaylanan statü organizasyonu bir kez daha Rus havacılığını tartışacak. Toplantı sonucunda, büyük olasılıkla ICAO, Rusya’nın havacılık yasasına uymadığına dair resmi bir karar yayınlayacak.
Rus tarafı kararın siyasi olduğunu düşünüyor
Rusya’da faaliyet gösteren uçakların direkt üretici firmalar tarafından denetlenmemesinin bazı sorunları ortaya çıkarabileceği kabul edilse de, üretici firmanın denetimi olmadan yapılan bakımın veya direkt üretici firmadan alınmayan yedek parçanın daha güvensiz olduğunun ileri sürülemeyeceğine işaret ediliyor. Dolayısıyla Rus tarafı, kararın tamamen jeopolitik/siyasi olduğunu düşünüyor. Öte taraftan ne Rus havacılık sektörü ne Rus devleti ne de uzmanlar uçaklarla ilgili yaşanan yedek parça, tamir ve bakım konusunda yaşanan zorlukları inkar etmiyor.
Bazı uçaklar yedek parça olarak kullanılıyor
Rus hava yolları şu anda bazı uçakları yedek parça olarak kullanarak diğerlerinin ömrünü uzatmaya çalışıyor. ICAO’nun Rusya’ya kırmızı bayrak dikmesine rağmen, çeşitli tiplerdeki uçakların işletilmesinde büyük deneyime sahip olan Rus sivil havacılığının çalışmaya devam edeceği belirtiliyor.
