İnsansız Hava Aracı(İHA) pilot sayısı 2018 yılsonu itibariyle 35 bine, İHA sayısı ise 27 bine yükseldi. Bir yıl içinde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü(SHGM) kayıtlarına 7 bin İHA daha eklenirken, İHA pilotu sayısı ise 13 bin artarak rekor bir büyüme gösterdi.
SHGM verilerine göre 2016 yılında 11 bin 839 olan İHA pilotu sayısı 2017 yılsonunda 22 bin 195’e, 2018 yılsonu itibariyle de 35 bin 660’a yükseldi. 2016 yılında 8 bin 349 olan İHA sayısı ise 2017 yılsonunda 20 bin 813’e, 2018 sonunda ise 27 bin 560’a ulaştı.
SHGM tarafından İHA eğitimleri vermek üzere yetki alan eğitim kuruluşlarının sayısı 2018 yılında gereklilikleri yerine getiren 15 kuruma verilen izinle yılsonu itibariyle 29’a ulaştı. İHA Eğitimleri vermek üzere yetkilendirilen Ankara’da 11 ve İstanbul’da 5 kuruluşun yanı sıra, Eskişehir, Nevşehir, Samsun, Kayseri, Konya, Burdur, Elazığ, Kocaeli, Tokat ve Antalya’da da eğitim veren kuruluşlar bulunuyor.
2018 yılında ayrıca SHGM İHA Koordinatörlüğü tarafından üniversiteler ve yetkili kuruluşlarla işbirliği içinde 10’un üzerinde seminer ve panel düzenlendi. D-8, Teknofest, Euroasia, ODTU, Tokat, Samsun UZAYTEM, Yıldız Teknik Üniversiteleri bünyelerinde düzenlenen panel ve seminerlerin yanı sıra Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı(ICAO) ve Avrupa Sivil Havacılık Emniyeti Ajansı(EASA) tarafından düzenlenen İHA ile ilgili paneller de de SHGM İHA mevzuatı ve uygulamalarını içeren sunumlar gerçekleştirildi.
Askerlik, güvenlik, istihbarat, gümrük ve orman yangınları ile mücadele hizmetlerinde kullanılan TSK, Emniyet Müdürlükleri, Orman Genel Müdürlüğü, İstihbarat Birimleri, Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü gibi kurumların sahip olduğu devlet insansız hava araçları hariç azami kalkış ağırlığı 500 gr. ve üzeri tüm insansız hava aracı sahiplerinin İHA’larını kayıt ettirmeleri gerekiyor. Ayrıca 500 gr ve üzeri İHA uçurmak isteyen pilotların da SHGM sistemine kayıt olmaları ve İHA uçuşları öncesinde uçuş izni almaları gerekiyor. Geçtiğimiz yıl izinsiz veya kayıtsız, tescil olmadan uçuş yapan şahıslara ve İHA pilotlarına 6 bin 868 TL, uçuş izni almadan yapılan İHA uçuşlarına 11 bin 447 TL olarak kesilen cezalarının, 2019 yılı idari para cezaları kapsamında yapılacak yeniden değerlenme ile artması bekleniyor.
Gündelik hayatta sağladığı kolaylıklar nedeniyle dünya genelinde hızla yaygınlaşan İHA’ların emniyet ve güvenlik riskleri ile ilgili olarak uluslararası havacılık kuruluşları tarafından standartların düzenlenmesine yönelik çalışmalar devam ediyor. SHGM ise bu riskleri en aza indirmek amacıyla İHA Sistemi’nde risk değerlendirme uygulamasını hayata geçirdi. Pilotların planladıkları uçuşların kabul edilebilir emniyet seviyesinde olup olmadığını belirlemek üzere risk analizi yapmaları gerekiyor. Risk değerlendirme modülü ile, pilotların emniyet olaylarını ve emniyet bariyerlerini içeren bazı sorulara cevap vererek planlanan ilgili uçuşa ait riski değerlendirmeleri sağlanıyor. İlgili uçuşa ait riskin boyutu “kabul edilemez” çıkması halinde, sistem tarafından uçuş izin talebi kabul edilmiyor.
İHA ile ilgili düzenlemelere ve mevzuat çalışmasına dünyadaki pek çok ülkeden daha önce başlayarak bu alanda önemli bir yol kat eden SHGM, bir sonraki mevzuat güncellemesiyle beraber İHA yetkili kuruluşlarının diğer sivil havacılık işletmelerinde olduğu gibi İHA Operatörleri olarak faaliyetlerini sürdürmesini hedefliyor.
Kaynak:SHGM
